Ακόμα κι αν «εκπολιτιστεί», όπως έχει αρχίσει τα τελευταία χρόνια να συμβαίνει, το Ξινόμαυρο δεν θα πάψει ποτέ να δίνει κόκκινα κρασιά με κύριο χαρακτηριστικό αυτή την τόσο γοητευτική «rusticite» που διακρίνει εξάλλου και πολλά άλλα κρασιά του ευρωπαϊκού αμπελώνα (Barolo, Barbaresco, Madiran από τη νοτιοδυτική Γαλλία, old-fashioned Rioja κ.λπ.).
Εμείς λοιπόν στο ΕΥ ΖΗΝ χαιρόμαστε που αυτή η ποικιλία έχει τα τελευταία χρόνια αρχίσει να ξυπνάει και να βρίσκει το δρόμο της, δίνοντας πλέον κρασιά με όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Ίσως, μάλιστα, παρόλο που έχουν αρχίσει από καιρό να φαίνονται οι διαφορές, οι προτιμήσεις μεταξύ «παραδοσιακών» και «μοντέρνων» κρασιών να μην έχουν άλλη σημασία από τη διαφορά στιλ και προσωπικότητας. Το ίδιο και σε ό,τι έχει να κάνει με τους οινόφιλους: Μπορεί μια χαρά άλλοι να κάνουν κέφι τα αρώματα ντομάτας και ελιάς των «παραδοσιακών» και την ελαφρά στεγνή γεύση τους, ενώ άλλοι να προτιμούν τα πιο φρουτώδη και πλούσια κρασιά των «μοντέρνων» με τις πιο εκπολιτισμένες τανίνες.
Η γευστική δοκιμή που ακολουθεί ξεκίνησε από δύο κίνητρα: Τη μεγάλη μας αγάπη για το Ξινόμαυρο και τα κρασιά που δίνει και το ότι στην «καθαρόαιμη» μορφή τους, δηλαδή από 100% Ξινόμαυρο, τα ενδιαφέροντα κρασιά αυτού του είδους δεν βγαίνουν μόνο στη Νάουσα. Μαζέψαμε λοιπόν εικοσιπέντε ολόκληρα δείγματα κρασιών από 100% Ξινόμαυρο απ’ όλη την Ελλάδα – κρασιά που ξέραμε και θυμόμασταν για την ποιότητα, το ενδιαφέρον και τις διακρίσεις τους. Διαπιστώσαμε για μία ακόμη φορά, με μεγάλη χαρά, τη σπουδαία συνολικά βελτίωση των κρασιών αυτών και ότι τώρα δεν χρειάζεται πια να διαισθάνεσαι ή απλώς να μαντεύεις το ενδιαφέρον της ποικιλίας. Είδαμε επίσης ότι, αφενός, στην παρούσα γευστική δοκιμή δεν υπήρχε «δυνατή» εκπροσώπηση των μοντέρνων και, αφετέρου, πάρα πολλά κρασιά δεν έχουν απλώς διορθώσει τα ελαττώματά τους και αποκτήσει ενδιαφέρον, αλλά προπάντων έχουν πλέον φινέτσα, σπουδαία προσωπικότητα και «class».
Ωραία όλα αυτά, μαζί κιόλας με τις πολύ πολύ ευχάριστες εκπλήξεις για τους δύο πρώτους νικητές, αλλά έλα που σε μερικές περιπτώσεις στενοχωρηθήκαμε ιδιαίτερα. Όταν δηλαδή, από τη μία,
συγκεκριμένα κρασιά που από το παρελθόν γνωρίζαμε για την ποιότητα και το μεγάλο τους ενδιαφέρον δεν εμφανίστηκαν με καλό προφίλ σε αυτή τη γευσιγνωσία, ενώ, από την άλλη, η σχεδόν αναπάντεχη ύπαρξη αρκετών ελαττωματικών κρασιών μάς λέει ότι το Ξινόμαυρο έχει ακόμα δρόμο μπροστά του μέχρι την οριστική καταξίωση. Ευτυχώς, πάντως, που υπήρξαν και πολύ ευχάριστες εκπλήξεις: Ξινόμαυρα με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον που δεν προέρχονταν από τις «γνωστές» περιοχές («Κατώγι-Στροφιλιά» 2004 και «Βήσσα» 2005 του Καραδήμου από την περιοχή της Αταλάντης) και ενδιαφέρον «Αμύνταιο-Επιλεγμένοι Αμπελώνες» 2004 από την τοπική ΕΑΣ.
Πάνω απ’ όλα, όμως, η κορυφή: Ψηλά ψηλά και πρώτη η «Αργατία» 2005 της Χαρούλας Σπινθηροπούλου, σπουδαίας γεωπόνου-αμπελουργού και τώρα πλέον και οινοποιού. Ένα κρασί έξοχο δείγμα συνδυασμού πλούτου, πολυπλοκότητας και high class, το οποίο ατυχώς δεν είναι «Νάουσα», γιατί παράγεται εκτός ορίων της ζώνης ΟΠΑΠ. Δεύτερη, η «Νάουσα» 2004 του Διαμαντάκου – σπουδαίο, πλήρες και φινετσάτο κρασί, σαφές δείγμα «μοντέρνου».Και, βέβαια, το θαυμάσιο «Ξινόμαυρο Reserve» Μπουτάρη 2004! Προσέξτε λίγο όλα αυτά, μαζί και τη γευσιγνωσία που ακολουθεί, το τελικό συμπέρασμα είναι σαφές: η Νάουσα υπεράνω όλων, το αξίζει!
Νάουσα 2004 Διαμαντάκου
Αρκετά βαθύ για τα μέτρα του Ξινόμαυρου. Αρώματα πυκνά κόκκινων φρούτων, μαύρου κερασιού, ντομάτας, βανίλιας και πιπεριού. σκόνη κακάο και ελαφρά ζωικά συμβάλλουν στην τελική σύνθεση. Στόμα γεμάτο, με καλή δομή και τυπική ισορροπία της τονισμένης οξύτητας, ενσωματωμένες ταννίνες σε ένα συνδυασμό που, κρατώντας την παράδοση, εξελίσσει τη Νάουσα στην πλευρά της πολυπλοκότητας. (Ηπειρωτική ΟΕ, 210 6411643)
Βαθμός: 86,8/100
Αργατία 2005
Πυκνό και βαθύ ερυθρό. Σύνθετα και κομψά αρώματα μπαχαρικών (με προεξέχον το πιπέρι που συνδυάζεται με το ζαμπόν). κόκκινα φρούτα, ντοματάκι γλυκό και πολύ ενδιαφέρουσες νότες βιολέτας. Στόμα με γλύκα, πλούσιο και στιβαρό, με σφιχτοδεμένες ταννίνες που απλώνονται και ενσωματώνονται, όπως και η οξύτητα, σε ένα ζωηρό εκφραστικό νεανικό σύνολο. (Αίολος, 210 9887341)
Βαθμός: 87,6/100
Ξινόμαυρο Reserve 2004 Μπουτάρη
Μεσαίου βάθους ερυθρό. Καθαρά και άγουρα αρώματα φραγκοστάφυλου και φράουλας συνδυάζονται άριστα με πιπεράτα και πράσινης ντομάτας. Στόμα πλούσιο για τα μέτρα του Ξινόμαυρου, με καλή ισορροπία που καταφέρνει να ενσωματώσει την καλοζυγισμένη οξύτητα και τις στιβαρές ταννίνες. (Μπουτάρη Οινοποιητική, 210 6605200)
Βαθμός: 85,6/100
Βήσσα 2005 Καραδήμος
Βαθύ ερυθρό. Αρώματα διακριτικά, φυτικά, στην μπορντολέζικη έκφραση, μαζί με πράσινο πιπέρι, μαρμελάδα βύσσινο, νύξεις καπνού και βανίλιας Στόμα με γλύκα, πλούσιο, μαλακό και καλοζυγισμένο, με υποβόσκουσες ταννίνες, σε ένα σύνολο που στέκεται κάπως μακριά από το Ξινόμαυρο. (Επίγευσις ΑΕ, 210 6831405)
Βαθμός: 85,4/100
Ξινόμαυρο 2004 Κατώγι- Στροφιλιά
Αρκετά ανοιχτό κόκκινο. Έντονο και σύνθετο άρωμα φραγκοστάφυλου, ντομάτας ψημένης, σε φόντο ζαμπόν και κανέλας. Στόμα με αρκετό όγκο που καταφέρνει να ενσωματώσει τις στιβαρές ταννίνες και να περιορίσει ικανοποιητικά την οξύτητα. (Β.Σ. Καρούλιας ΑΒΕΕΠ, 210 8141801)
Βαθμός: 84/100
Grande Reserve Naoussa 2001 Boutari
Αρκετά βαθύ ερυθρό και ελαφρά κεραμιδί. Αρώματα φραγκοστάφυλου, ώριμων κόκκινων φρούτων και σταφίδας, τα οποία περνούν από ελαφρά αλδεϋδική παρουσία και καταλήγουν στο πιπέρι. Στόμα με νοστιμιά, μεσαίου όγκου, σφιχτοδεμένο και με καλής ποιότητας ταννίνες. (Μπουτάρη Οινοποιητική)
Βαθμός: 83,8/100
Αμύνταιο, Επιλεγμένοι Αμπελώνες 2004
Αρκετά πυκνό ερυθρό. Αρώματα φράουλας, ελαφριές νότες από ψημένο ντοματάκι, καβουρδισμένο βαρέλι, καπνό και βανίλια. Στόμα γεμάτο με την τυπική ευδιάκριτη οξύτητα και ελαφρά αιχμηρές ταννίνες που βγαίνουν προς το τελείωμα. (ΕΑΣ Αμυνταίου, 23860 22258)
Βαθμός: 83/100
Συλλογή 2005 Στέλιου Κεχρή
Βαθύ ερυθρό με ελαφρές κεραμιδί αποχρώσεις. Πυκνό φρούτο σε ζωικό φόντο, αρώματα μπαχαρικών και αναπάντεχα βιολέτας στη θέση της ντομάτας. Στόμα με γλυκύτητα, αρκετά γεμάτο, καλά ενσωματωμένη ζωηρή οξύτητα και παρούσες ταννίνες. (Σ. Κεχρής & Σία ΟΕ, 2310 751283)
Βαθμός: 82,8/100
Δαμασκηνός 2003 Vaeni
Αρκετά ανοιχτό κόκκινο. Μύτη με πιπεράτο φρούτο, φραγκοστάφυλο και νύξεις από γλυκό ντοματάκι. Στόμα καλοζυγισμένο και κομψό, με ικανοποιητικό όγκο και τιθασευμένες ταννίνες, που δεν ξεφεύγουν από τα όρια. (Vaeni Nάουσα, 23320 44274)
Βαθμός: 82,6/100
Γη και Ουρανός 2005
Ερυθρό ικανοποιητικής έντασης. Αρώματα μαρμέλαδας φρούτων, φραγκοστάφυλου σε φόντο ντομάτας, κανέλας και πιπεριού. Θερμό στόμα, με ικανοποιητικό όγκο, έντονη ατσάλινη οξύτητα που επιτείνει ελαφρά την ένταση των ταννινών. (Ιντερβίνο, 210 2852903)
Βαθμός: 81/100
